Share:
ହୋମ୍ ବିଲଡିଂ ଗାଇଡ୍
ଆମର ପ୍ରଡକ୍ଟସ୍
ଉପାଦେୟ ଟୁଲ୍ସ
ଆମର ପ୍ରଡକ୍ଟସ୍
Share:
ସରଳ ଭାଷାରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆୟତନର କଂକ୍ରିଟ୍ ର ଓଜନ କେତେ ସେହି ମାପକୁ କଂକ୍ରିଟ୍ ଘନତା କୁହାଯାଏ । ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ ଅଟେ, କାରଣ ଏହା ସିଧାସଳଖ କୋଠା ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଶକ୍ତି, ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ଏବଂ ଭାର ବହନ କ୍ଷମତାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ । ସାଧାରଣତଃ କଂକ୍ରିଟ୍ ର ଘନତା ଘନମିଟର ପିଛା କିଲୋଗ୍ରାମ୍ (କିଗ୍ରା/ମି³) କିମ୍ବା ଘନମିଟର ପିଛା କିଲୋନ୍ୟୁଟନ୍ (କେଏନ୍/ମି³)ରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥାଏ, ଯାହା ନିର୍ମାଣ ବୃତ୍ତିଜୀବୀମାନଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ସାମଗ୍ରୀର ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ଉପଯୁକ୍ତତା ବିଷୟରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଧାରଣା ଦେଇଥାଏ ।
ହାଇ ଡେନସିଟି ବା ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ୍ ହେଉଛି ଏକ ବିଶେଷ ପ୍ରକାରର କଂକ୍ରିଟ ଯାହା ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ କଂକ୍ରିଟ ଠାରୁ ବହୁତ ଘନ ଅଟେ । ଓଜନିଆ ପ୍ରାକୃତିକ ସମୁଦାୟ ଯଥା ବ୍ୟାରିଟ୍ କିମ୍ବା ମ୍ୟାଗ୍ନେଟାଇଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରି କିମ୍ବା ମିଶ୍ରଣରେ ଇସ୍ପାତ କିମ୍ବା ଲୁହା ପେଲେଟ୍ ମିଶାଇ ଏହା ହାସଲ କରାଯାଏ । ଏ ପ୍ରକାର ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ୍ ପାଇଁ କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ସାଧାରଣ ସୀମାଠାରୁ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ ହୋଇପାରେ । ଯେଉଁଠାରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଓଜନ ଏବଂ ବିକିରଣ ସୁରକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ, ଯେପରିକି- ଚିକିତ୍ସାଳୟ କିମ୍ବା ଆଣବିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରେ, କିମ୍ବା ସାମୁଦ୍ରିକ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ସ୍ଥିରତା ଯୋଡିବା ପାଇଁ ଏହା ଆଦର୍ଶ ହୋଇପାରେ ।
କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ଗଣନା କରିବା ଏକ ସରଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯେଉଁଥିରେ କଂକ୍ରିଟର ବସ୍ତୁତ୍ୱ ମାପିବା ପରେ ତାହାକୁ ତାହାର ଆୟତନ ସହିତ ବିଭାଜନ କରାଯାଇଥାଏ । ତାହାକୁ ଗଣନା କରିବାର ସୂତ୍ରଟି ହେଲା: ଘନତ୍ୱ = ବସ୍ତୁତ୍ୱ/ଆୟତନ । ବସ୍ତୁତ୍ୱ ପାଇବା ପାଇଁ, ଆପଣଙ୍କୁ କଂକ୍ରିଟର ଏକ ନମୁନାକୁ ଓଜନ କରିବାକୁ ହୋଇଥାଏ । ଆୟତନ ପାଇଁ, ଆପଣ କଂକ୍ରିଟ୍ ଅକ୍ତିଆର କରିଥିବା ଜାଗକୁ ମାପନ୍ତି, ଯାହା ସାଧାରଣତଃ କଂକ୍ରିଟ୍ ସେଟ୍ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ମୋଲ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ସମୟରେ କରାଯାଏ ।
ସଠିକ ମାପ ପାଇଁ, କଂକ୍ରିଟ ନମୁନାଟି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିବା ମିଶ୍ରଣର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଛି କି ନାହିଁ ଏବଂ ଏହା ଏୟାର ପକେଟ କିମ୍ବା ଶୂନ୍ୟତାରୁ ମୁକ୍ତ ବୋଲି ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଜରୁରୀ । ସଠିକତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ପେସାଦାରମାନେ ବସ୍ତୁତ୍ୱ ଏବଂ ପରିମାଣ ମାପିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉପକରଣ ଏବଂ କୌଶଳ ବ୍ୟବହାର କରିପାରନ୍ତି । ଏହି ଗଣନାରୁ କିଗ୍ରା/ମି³ କିମ୍ବା କେଏନ୍/ ମି³ରେ କଂକ୍ରିଟର ଘନତାର ସ୍ପଷ୍ଟ ସଙ୍କେତ ମିଳିଥାଏ, ଯାହା ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନିର୍ମାଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ କଂକ୍ରିଟ୍ ର ଉପଯୁକ୍ତତା ଏବଂ କଂକ୍ରିଟର କମ୍ପ୍ରେସିଭ୍ ଶକ୍ତି ଆକଳନ କରିବା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ।
କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ବୁଝିବା କେବଳ ଏକ ବୈଷୟିକ ଆବଶ୍ୟକତା ନୁହେଁ; ଏହା ନିର୍ମାଣରେ ସଚେତନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାର ଏକ ମୂଳଦୁଆ ମଧ୍ୟ ଅଟେ, ଯାହା ଯାହା ନିରାପତ୍ତା, ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ଏବଂ ଦକ୍ଷତାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ । ଏହା କାହିଁକି ଏତେ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତାହା ଜାଣନ୍ତୁ:
କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ସିଧାସଳଖ ଢାଞ୍ଚାର ଡିଜାଇନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ଏହି ସୂଚନା ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ କଂକ୍ରିଟ୍ ଉପାଦାନ କେତେ ଓଜନ ସହନ କରିପାରିବ ତାହା ଗଣନା କରନ୍ତି । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ୍ କୁ ପ୍ରାୟତଃ ଭିତ୍ତିଭୂମି କିମ୍ବା ଢାଞ୍ଚାରେ ଅତିରିକ୍ତ ସ୍ଥିରତା ଯୋଡିବାର କ୍ଷମତା ପାଇଁ ଚୟନ କରାଯାଏ ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଅଧିକ ଲୋଡ୍ ବହନ କ୍ଷମତା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । ତେଣୁ କୋଠା, ପୋଲ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଯୋଜନା ଏବଂ ନିର୍ମାଣରେ ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରକ ହୋଇଥାଏ ।
ଯେଉଁ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକରେ ଓଜନ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରକ ଅଟେ, ସେଠାରେ କଂକ୍ରିଟ ଘନତ୍ୱ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବା ସଠିକ୍ ଚୟନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଢାଞ୍ଚାର ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ଫ୍ରେମ ଉପରେ ସାମଗ୍ରିକ ଭାର ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ସୁଉଚ୍ଚ ଅଟ୍ଟାଳିକାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ହାଲୁକା କଂକ୍ରିଟ୍ କୁ ପସନ୍ଦ କରାଯାଇପାରେ; ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଯେଉଁଠାରେ ଅତିରିକ୍ତ ଓଜନ ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ସେଠାରେ ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର କଂକ୍ରିଟ୍ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଥାଏ । କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆବଶ୍ୟକତା ଆଧାରରେ ସବୁଠାରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ସାମଗ୍ରୀ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଚିକିତ୍ସାଳୟଗୁଡ଼ିକରେ ବିକିରଣ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ ହେଉ କିମ୍ବା ସହଜରେ ଉଠାଇ ହେଉଥିବା ହାଲୁକା ମିଶ୍ରଣ ହେଉ, ସଠିକ୍ କଂକ୍ରିଟ ଚୟନ କରିବା ପାଇଁ ଘନତାକୁ ବୁଝିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ।
କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ଏହାର ଛିଦ୍ରତା ଏବଂ ଶକ୍ତିର ସୂଚକ ହୋଇଥାଏ । ସାଧାରଣତଃ, ଘନ କଂକ୍ରିଟରେ କମ୍ ବାୟୁ ପକେଟ୍ ଥାଏ, ଯାହା ଏହାକୁ ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଜଳ ଭେଦନ, ଘନୀଭବନ-ତରଳିବା ଚକ୍ର ଏବଂ ରାସାୟନିକ ଆକ୍ରମଣ ପ୍ରତି ପ୍ରତିରୋଧକ କରିଥାଏ । କଠୋର ପରିବେଶର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସୁଥିବା କିମ୍ବା ନ୍ୟୂନତମ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ସହିତ ଅନେକ ବର୍ଷ ଚାଲିବା ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ହୋଇଥାଏ ।
କଂକ୍ରିଟ ଉତ୍ପାଦନରେ, ଗୁଣବତ୍ତା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ସଠିକ୍ ଘନତା ବଜାୟ ରଖିବା ଜରୁରୀ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ କଂକ୍ରିଟ ମିଶ୍ରଣ ଏହାର ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରୁଛି । ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକଳ୍ପ ସମୟରେ ନିୟମିତ ଭାବେ କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ୟାକୁ ଶୀଘ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତରେ ବ୍ୟୟବହୁଳ ମରାମତି କିମ୍ବା ବିଫଳତା ପ୍ରତିରୋଧିତ ହୋଇପାରିଥାଏ ।
କଂକ୍ରିଟର ସାଧାରଣ ଘନତା ସୀମା ବୁଝିବା ଯେକୌଣସି ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ସଠିକ୍ ପ୍ରକାର ଚୟନ କରିବା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । କଂକ୍ରିଟ ଘନତା ଏହାର ମିଶ୍ରଣରେ ବ୍ୟବହୃତ ଉପାଦାନ, ଯେପରିକି ସାମଗ୍ରୀର ପ୍ରକାର ଉପରେ ଆଧାର କରି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ହୋଇପାରେ । ଏଠାରେ, ଆମେ ଏହି ପରିସୀମାଗୁଡିକ ଏବଂ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଏହାର ଅର୍ଥ କ'ଣ ସେ ବିଷୟରେ ଏକ ସରଳ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଛୁ ।
1. ସାଧାରଣ ଓଜନ କଂକ୍ରିଟ୍: ଏହା ବିଭିନ୍ନ ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକଳ୍ପରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ ପ୍ରକାର ଅଟେ । ଏହାର ଘନତା ସାଧାରଣତଃ 2,200 ରୁ 2,500 କିଲୋଗ୍ରାମ/ମି³ (ବା 22ରୁ 25 କେଏନ୍/ମି³) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ବାଲି, ବଜୁରି ଓ ଗୋଡ଼ି ବା ଭଙ୍ଗା ପଥର ଭଳି ମାନକ ଏଗ୍ରିଗେଟରେ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଶକ୍ତି ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତାର ଏକ ଉତ୍ତମ ସନ୍ତୁଳନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
2. ହାଲୁକା କଂକ୍ରିଟ୍: କମ୍ ଓଜନ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ପ୍ରକଳ୍ପ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଥିବା ହାଲୁକା କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ସୀମା 1,400ରୁ 1,850 କିଲୋଗ୍ରାମ/ମି³ (ବା 14ରୁ 18 କେଏନ୍/ମି³) ରହିଥାଏ । ବିସ୍ତାରିତ ମାଟି, ପୁମିସ୍ କିମ୍ବା ପର୍ଲାଇଟ୍ ଭଳି ହାଲୁକା ଏଗ୍ରିଗେଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଓଜନରେ ଏହି ହ୍ରାସ ହାସଲ କରାଯାଏ । ବିଶେଷ କରି ଉଚ୍ଚ କୋଠାଗୁଡ଼ିକରେ ଢାଞ୍ଚାଗତ ଉପାଦାନ ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉପରେ ବୋଝ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଆଦର୍ଶ ଅଟେ ।
3. ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ୍: ଡାକ୍ତରଖାନା କିମ୍ବା ପରମାଣୁ କାରଖାନାରେ ବିକିରଣ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସମୁଦ୍ର ଢାଞ୍ଚାରେ ସ୍ଥିରତା ଯୋଡ଼ିବା ଭଳି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ୍ ରେ ବ୍ୟାରିଟ୍ କିମ୍ବା ମ୍ୟାଗ୍ନେଟାଇଟ୍ ଭଳି ଭାରି ପ୍ରାକୃତିକ ଏଗ୍ରିଗେଟ୍ କିମ୍ବା ଇସ୍ପାତ କିମ୍ବା ଲୁହା ପେଲେଟ୍ ଭଳି ଉତ୍ପାଦିତ କଂକ୍ରିଟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଏହାର ଘନତା 3,000ରୁ 4,000 କିଗ୍ରା/ମି³ (ବା 30ରୁ 40 କେଏନ୍ /ମି³) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ବା ମାନକ କଂକ୍ରିଟ୍ ଠାରୁ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ ।
କଂକ୍ରିଟର ପ୍ରକାରଭେଦ |
ଘନତା ପରିସର (କିଗ୍ରା/ମି³) |
ଘନତା ପରିସର (କେଏନ୍/ମି³) |
ମାନକ କଂକ୍ରିଟ୍ |
2,200 - 2,500 |
2.2 - 2.5 |
ହାଲୁକା କଂକ୍ରିଟ୍ |
1,400 - 1,850 |
1.4 - 1.85 |
ଉଚ୍ଚ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ କଂକ୍ରିଟ୍ |
2,800 - 4,000 |
2.8 - 4.0 |
ସୁରକ୍ଷିତ, ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଦକ୍ଷ ଢାଞ୍ଚା ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ କଂକ୍ରିଟର ଘନତ୍ୱ ବୁଝିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ । ଓଜନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସଠିକ ପ୍ରକାରର କଂକ୍ରିଟ ଚୟନ କରିବା ହେଉ, କୋଠାର ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ହେଉ କିମ୍ବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଢାଞ୍ଚାଗତ ଡିଜାଇନ୍ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ହେଉ, ମାନକଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଉଚ୍ଚ ଘନତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଂକ୍ରିଟର ଘନତା ଜାଣିରଖିବା ପେସାଦାରମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରିଥାଏ ।
